Het nieuwe jaar bracht al heel wat wijzigingen op fiscaal vlak met zich mee. Ook het recht van opstal en het recht van erfpacht zijn niet ongemoeid gebleven. De registratierechten werden hiervan immers met ingang van 2024 opgetrokken. We zetten alles hier even op een rijtje.

Wat houdt het recht van opstal en recht van erfpacht in?

Het recht van opstal

Dit geeft de opstalhouder (verkrijger) het recht om de eigendom van gebouwen of beplantingen (opstallen) te hebben op andermans grond en dit maximaal voor een periode van 99 jaar. Dit kan tegen een vergoeding maar ook kosteloos toegekend worden.

Het recht van erfpacht

Dit geeft de erfpachter (verkrijger) het recht om over andermans onroerend goed te beschikken (het volle genot hierover te hebben) en dit gedurende een minimale periode van 15 jaar tot maximaal 99 jaar. Dit kan tegen een vergoeding (éénmalig of periodiek) of kosteloos toegekend worden.

Wat is er nieuw sinds 1 januari 2024?

Op het moment dat er een erfpacht- of een opstalrecht wordt gevestigd, is de opstalhouder of erfpachter registratierechten verschuldigd op het totale bedrag aan vergoedingen die verschuldigd zijn of toekomstig zullen zijn aan de eigenaar of opstalgever.

Voor 1 januari 2024 bedroeg dit registratierecht 2% op de totale verschuldigde vergoedingen. Sinds 1 januari 2024 is dit verhoogd naar 5%.

Een voorbeeld:
U betaalt jaarlijks een vergoeding van 5.000 euro voor een opstalrecht met een periode van 30 jaar. Indien dit werd gevestigd voor 1 januari 2024, betaalde u 2% op een totaal bedrag van 150.000 euro (5.000 X 30). Dat kwam neer op 3.000 euro aan registratierechten.
Sinds 1 januari is dit verhoogd naar 5% en betaalt u dus 7.500 euro aan registratierechten, wat toch meteen 4.500 euro meer is.

Op alle aktes vanaf heden?

Ja, behalve indien u nog een onderhandse overeenkomst ondertekende voor 1 januari 2024 (met vaste datum). In dat geval kan u nog beroep doen op het oude registratierecht van 2%, ook al wordt de authentieke akte pas na 1 januari 2024 verleden.