Elk kwartaal dient u als zelfstandige sociale bijdragen te betalen aan het sociaal verzekeringsfonds. In ruil krijgt u sociale bescherming op gebied van pensioen, kinderbijslag, uitkeringen bij ziekte en invaliditeit,… U bouwt met andere woorden rechten op.

Maar hoe worden die bijdragen nu berekend en kunt u ook vrijgesteld worden van deze bijdragen?Berekening

Het percentage voor de berekening van de sociale bijdragen is de afgelopen jaren gedaald van 22% naar 20,5% en wordt toegepast op uw jaarlijkse netto belastbaar beroepsinkomen.

Omdat de werkelijke inkomsten voor 2019 pas bekend raken via de aangifte in personenbelasting, wordt een voorlopige sociale bijdrage berekend op basis van uw inkomsten van 3 jaar geleden (2016).

Twee jaar later (in 2021), wanneer uw werkelijke inkomsten gekend zijn, wordt u dan een afrekening toegestuurd. Is er op basis van de voorlopige bijdragen teveel betaald geweest, krijgt u dit terug. Is er te weinig betaald geweest, dan dient u dit extra te betalen.

Bij startende zelfstandigen worden de voorlopige bijdragen berekend op basis van een geraamd inkomen.

Bijdragen aanpassen

Uw bezoldiging als zaakvoerder is dit jaar verhoogd, u verwacht als zelfstandige een zeer hoge winst dit jaar, u gaat in zwangerschap tijdens het lopende jaar,… kortom uw inkomsten zullen een stuk hoger of een stuk lager liggen dan uw inkomsten van 3 jaar eerder. Wat kunt u doen?

• U verwacht hogere inkomsten dan de inkomsten van 3 jaar eerder: U kunt het best een hoge afrekening vermijden door spontaan hogere voorlopige bijdragen te betalen, die beter aansluiten bij uw werkelijke inkomsten.
• U verwacht lagere inkomsten dan de inkomsten van 3 jaar eerder: Hier ligt het iets moeilijker. Een vermindering van de voorlopige bijdragen kan aangevraagd worden, maar enkel als de geraamde werkelijke inkomsten lager liggen dan de vastgelegde drempelbedragen én als de lagere inkomsten kunnen aangetoond worden met verantwoordingsstukken.

Blijkt achteraf dat de vermindering onterecht werd aangevraagd, dan betaalt u nalatigheidsintresten. Voorzichtigheid is dus geboden!

Privéuitgave

Sociale bijdragen zijn steeds een kost van u privé. Laat u uw sociale bijdragen betalen door uw vennootschap, dan worden deze bedragen als bezoldiging beschouwd en wordt u er als zodanig op belast.

Vrijstelling van bijdragen

In bepaalde gevallen kunnen zelfstandigen vrijgesteld worden van deze bijdragen:

• Zelfstandigen in bijberoep Bent u zelfstandig in bijberoep en zijn uw netto belastbare inkomsten op jaarbasis lager dan 1.531,99 euro, dan betaalt u geen sociale bijdragen. In tegenstelling tot zelfstandigen in hoofdberoep, bestaat er voor de zelfstandige in bijberoep geen minimumbijdrage, die ten alle tijde betaald dient te worden.Socialezekerheidsrechten worden door zelfstandige in bijberoep opgebouwd via het hoofdberoep (als werknemer of ambtenaar) en nooit via het bijberoep.
• Gelijkstelling met bijberoep Zelfstandigen in hoofdberoep kunnen gelijkgesteld worden met zelfstandigen in bijberoep en hierdoor minder of geen sociale bijdragen betalen. Dit kan enkel wanneer de inkomsten onder een bepaalde grens liggen (7.253,82 euro in 2019) én als één van volgende voorwaarden voldaan is:
  • Gehuwd zijn met een partner die volwaardige rechten heeft voor pensioen, kinderbijslag en ziekteverzekering
  • Een overlevingspensioen genieten
  • Vastbenoemde leerkracht zijn met een uurrooster tussen de 50 en 60 %
• Zware betalingsmoeilijkheden Vrijstelling van reeds verschuldigde bijdragen kan u toegestaan worden als u tijdelijke financiële of economische moeilijkheden hebt. U moet hiervoor een gemotiveerde aanvraag indienen binnen de 12 maanden volgend op het kwartaal waarvoor u vrijstelling vraagt. Hierop volgt een onderzoek van het RSVZ.Bij uitzondering is deze mogelijkheid er niet voor volgende zelfstandigen: zelfstandige in bijberoep, zelfstandigen met gelijkstelling bijberoep en student-zelfstandigen met verminderde bijdragen.Het RSVZ kan eveneens uw aanvraag weigeren wanneer een mogelijke vermindering van voorlopige bijdragen niet werd aangevraagd.
• Gepensioneerd en zelfstandig Bent u een zelfstandige met een rustpensioen of een 65-plusser met een overlevingspensioen? Dan betaalt u een lager percentage aan sociale bijdragen (14,70 % en 14,16%). Voor inkomsten lager dan 3.063,98 euro is er zelfs vrijstelling van sociale bijdragen. De vrijstelling dient wel aangevraagd te worden.
• Student-zelfstandige Onder volgende voorwaarden is het in dit specifieke statuut eveneens mogelijk lagere of geen sociale bijdragen te betalen:
  • u bent tussen 18 en 25 jaar oud
  • u volgt studies in een onderwijsinstelling in België of in het buitenland
  • u bent ingeschreven voor minstens 27 studiepunten per jaar of 17 lesuren per week om een diploma te behalen dat erkend wordt in België
  • u volgt regelmatig de lessen of neemt deel aan de examens voor minstens 27 studiepunten of 17 lesuren of u bent erkend als student-ondernemer door de onderwijsinstelling
  • uw inkomsten zijn maximum 13.847,39 euro op jaarbasis

Wij merken hierbij op dat wie geen of verminderde bijdragen betaalt, ook geen sociale rechten opbouwt. Bent u bijvoorbeeld een zelfstandige in hoofdberoep, die een gelijkstelling met bijberoep kan genieten, overweeg dan steeds de voor-en nadelen.

Als uw financieel adviseur proberen wij steeds uw sociale bijdragen bij te sturen om deze zo nauw mogelijk te laten aansluiten bij uw werkelijke inkomsten. Bent u van plan uw bezoldiging te verhogen, vergeet dan het kostenplaatje van de sociale bijdragen niet in rekening te nemen.