(Let op: voorheen golden deze wijzigingen vanaf 01/01/2024, dit werd uitgesteld naar 01/01/2025)

Op 23 maart 2023 werd de wet tot modernisering van de btw-ketting en van de inning van fiscale en niet-fiscale schuldvorderingen gepubliceerd. Hierdoor worden vanaf 2025 enkele wijzigingen aan de btw-wetgeving doorgevoerd die de modernisering en vereenvoudiging van de verwerking van de periodieke btw-aangiften beogen. We geven hieronder een woordje uitleg bij alle komende hervormingen.

De reden van de hervorming: de btw-kloof

Van de in België geinde belastinginkomsten vertegenwoordigen de btw-inkomsten maar liefst 26% en dat maakt het één van de belangrijkste inkomstenbronnen voor de overheid. Tussen wat concreet binnenkomt en wat er zou moeten binnenkomen, is er echter nog een serieus verschil (geschat op meer dan 12% van de btw-inkomsten), hierbij de btw-kloof genoemd.

Een vergaande automatisering van de inningsprocessen zou ervoor moeten zorgen dat deze kloof kleiner wordt. Er werd dan ook beslist om bepaalde hervormingen door te voeren aan de btw-procedure.

Welke hervormingen?

Einde van de rekening-courant

De afschaffing van de rekening-courant wordt aanzien als één van de belangrijkste wijzigingen. Het beheer van betalingen, teruggaven, schulden en tegoeden wordt op heden nog geregeld via een rekening-courant. Deze wordt vervangen door een nieuw instrument, zijnde de “provisierekening btw”.

Via de applicatie ‘My Minfin’ zal elke belastingplichtige zijn btw-tegoed volledig of gedeeltelijk kunnen terugvragen, btw-schulden kunnen betalen en bepaalde kredieten kunnen toewijzen aan specifieke schulden. Er kunnen op deze provisierekening ook, logischerwijze gezien de naam, provisies aangelegd worden voor toekomstige schulden.

Hoe de provisierekening eruit zal zien en hoe dit concreet zal werken, is nog af te wachten.

Vernieuwde teruggaafprocedure

De nieuwe provisierekening (zie hierboven) vervangt echter niet volledig de gekende vraag om teruggave via de btw-aangifte, dit blijft nog steeds mogelijk. Op heden betekent dat wel de vraag om teruggave van het volledige btw-tegoed op de rekening-courant, terwijl vanaf 2025 dat enkel betrekking zal hebben op de btw van de betreffende aangifteperiode (rooster 72). Opgebouwde tegoeden zullen via de provisierekening in de applicatie ‘My Minfin’ moeten teruggevraagd worden (geheel of gedeeltelijk).

Om nog van de gewone teruggave via de btw-aangifte gebruik te kunnen maken, moet de btw-plichtige wel alle periodieke btw-aangiften van de afgelopen 6 maanden tijdig hebben ingediend en moet het tegoed minstens 50 EUR bedragen.

Als er geen teruggave wordt gevraagd via de btw-aangifte (of de voorwaarden zijn niet vervuld), dan worden die op de provisierekening btw gezet.

Daarnaast kunnen maandaangevers nu hun btw-tegoed maandelijks terugvragen – zonder dat daar een speciale vergunning voor nodig is. Voor kwartaalaangevers blijven de huidige termijnen.

Nieuwe automatische sanctie: de vervangende aangifte

In samenhang met het verdwijnen van de rekening-courant verdwijnt ook de bijzondere rekening die opgemaakt wordt wanneer btw-aangiftes niet (of niet tijdig) worden ingediend. Voortaan zal er gewerkt worden met een automatische sanctie, de “vervangende aangifte”.

Als een belastingplichtige zijn btw-aangifte dus niet of laattijdig indient, krijgt deze een voorstel van vervangende aangifte. Deze zal gebaseerd worden op het hoogste bedrag van de betaalpositie in de laatste 12 maanden (met een minimum van 2.100 euro). Dit moet de belastingplichtigen motiveren om steeds tijdig hun periodieke aangiften in te dienen.

De vervangende aangifte wordt pas gestuurd 3 maanden na de aangifteperiode (als dan nog altijd geen aangifte is ingediend). Daarna heeft de belastingplichtige 1 maand de tijd om de aangifte toch nog in te dienen. Pas als dat niet gebeurt, wordt de vervangende aangifte definitief. Dit laatste zou dus eigenlijk maar uitzonderlijk mogen voorkomen. De Administratie kan wel nog altijd de correcte verschuldigde btw vorderen indien deze hoger blijkt te zijn.

Nieuwe aangiftetermijn kwartaalaangevers

De indieningstermijn voor de periodieke btw-aangiftes voor een kwartaalaangever wordt verlengd zodat zij tot de 25^ste van de maand krijgen om hun aangifte in te dienen. Een maandaangever valt nog steeds onder de gewone indieningstermijnen, zijnde de 20^ste van de maand.

De toleranties bij laattijdige indiening vervallen ook, boetes zullen mogelijk worden.

Invoering wettelijke antwoordtermijn

Naast alle bovenstaande wijzigingen, wordt ook nog een wettelijke antwoordtermijn ingevoegd. Bij een verzoek om inlichtingen zal het verplicht zijn om binnen een termijn van één maand, te rekenen vanaf de 3de werkdag na verzenddatum, te antwoorden. De standaardtermijn van één maand kan verlengd worden maar enkel bij akkoord van het bevoegde btw-kantoor en bij gegronde redenen.

De standaardtermijn kan ook ingekort worden naar slechts10 dagen indien, volgens de Administratie, de rechten van de Belgische Schatkist in het gevaar zijn of wanneer hun vraag om inlichtingen betrekking heeft op een verzoek om teruggaaf d.m.v. de periodieke btw-aangifte.

Betaling btw-schuld via domiciliëring

Vanaf 2025 is het ook mogelijk om btw-schulden te betalen via domiciliëring. Op deze manier verwachten ze efficiënter en vlotter de betalingen binnen te krijgen.

Inwerkingtreding

De nieuwe wet trad eerst in werking op 1 januari 2024. Deze werd echter uitgesteld naar 1 januari 2025.